Chronicon Albeldense
incipit liber cronice.
exquisitio totius mundi.
omnis mundus discribtus est a uiris sapientissimis, id est, Nicodoso, Didimo, Teudoto et Policlito tempore Iulii Cesaris. Oriens dimensus est per annos XXI, menses duos, dies VIII, Occidens per annos XXVI, menses III, dies XIII, Septenbrio per annos XXVIIII, menses II, dies III, Meridies per annos XXII, mense uno et dies XXX. Oriens habet maria VIII, insulas VIII, montes VI, prouintias VII, oppida LXXV, flumina XVII, gentes XLV; Occidens habet maria VIII, insulas XVIII, montes XV, prouintias XXVII, oppida LXXV, flumina XVI, gentes XXV; Septembrio maria XII, insulas XXXV, montes XIII, oppida LVIII, flumina XVIII, gentes XXVIIII, prouintias XVII; Meridies maria II, insulas XVII, montes VI, prouintias XIII, oppida LXII, flumina VI, gentes XXIIII. Tempore Iulii Augusti sub uno in uniuerso mundo maria XXX, insulas LXXVIIII, montes XLI, prouintias LXIIII, oppida CCLXX, flumina LIIII, gentes CXXIII. finit.
item exquisitio Spanie.
Spania prius ab Ibero amne Iberia nuncupata, postea ab Ispalo Spania cognominata est. ipsa est uere Esperia ab Espero stella occidentali dicta. sita est autem inter Africam et Galliam, a Septemtrione Pirineis montibus clausa, reliquis partibus undique mari conclusa, salubritate celi equalis, omnium frugum generibus fecunda, gemarum metallorumque copiis ditissima.
alia habet prouintias VI cum sedibus episcoporum.
prima Cartago, qui et Carpetania. Toleto metropoli abet sub se id est Oreto, Biatia, Dentesa, Acci, Basti, Urci, Bigastro, Ylice, Scitabi, Dianum, Castulona, Ualentia, Ualeria, Secobrica, Arcabica, Conpluto, Segonza, Oxoma, Secobia, Palentia: XVIIII.
secunda prouintia Betica: Yspali metropoli, Italia, Asidona, Arepla, Malaca, Yliberri, Astigi, Cordoua, Egabro et Tucci: XII.
tertia prouintia Lusitania: Emerita metropoli, Pace, Olixbona, Exonoba, Agitania, Conibria, Beseo, Lameco, Caliabria, Talamantica, Abila, Talabayra, Elbora et Caurio: XII.
quarta prouintia Galliciam: Bracara metropoli, Dumio, Portucale, Tude, Auriense, Yria, Luco, Uittania et Asturica: VIII.
quinta prouintia Terraconensis; Terracona metropoli, Barcinona, Egara, Gerunda, Inpurias, Ausona, Urigello, Ylerda, Hictoria, Dertosa, Cesaragusta, Osca, Pampilona, Aucca, Calagurre, Tirassona: VIIII.
sexta prouintia est ultra mare Tingitania. Gallia quoque non est de prouintias Spanie, sed sub regimine Gototrum erat ita: Narbona metropoli, Beterris, Agate, Magalona, Niumaso, Luteba, Carcassona, Elena, Tolosa.
flumina Spanie IIII: Betis currit milia CCCCX, Tacus milia currit DCII, Mineus currit milia CCCXIII, Yberus currit milia CCCIIII.
de septem miracula que sunt mundi: I Capitolius Rome. II farus Alexandrie. III Uellerofons Zmirne. IIII teatrum Eraclie. V Gollosus Rodi. VI templum Quicici. VII tetrapulum Emecis, quot melius est eclesia sancte Soffie Constantinopoli.
item de proprietatibus gentium. I sapientia Grecorum. II fortia Gotorum. III consilia Caldeorum. IIII superbia Romanorum. V ferocitas Francorum. VI yra Britanie. VII libido Scottorum. VIII duritia Saxonorum. VIIII cupiditas Persarum. X inuidia Iudeorum. XI pax Ezioporum. XII comercia Gallorum.
item causas celebres ex Spania: polla de Narbona. uinum de Bilasz. ficos de Uiatia. triticum de Campis Gotis. mulum de Yspali. kaballum de Mauros. ostrea de Mancario. lampreda de Tattiber. lanceas de Gallias. scanla de Asturias. mel de Gallicia. disciplina atque scientia de Toleto. hec erat precipua temporum Gotorum.
littere sunt uocales A E I O U, quia directo iatu faucium sine ulla conlisione emittuntur et uocem implent. finit. semiuocales F N L M S R, quia ab E uocali incipiunt et desinunt in saturabilem sonum. mute sunt B C D T S P Q, quia sine subiectis sibi uocalibus non erumpunt. littera H pro adspiratione ponitur, quod est elate uocis. K, pro solis kalendis. explicit.
incipit ordo annorum mundi brebiter collectim ab Adam usque ad dillubium anni IICCXLII.
a dillubio usque ad Abraam anni DCCCCLII.
ab Abraam usque ad Moysen anni DV.
ab exitu filiorum Srahel ex Egypto usque ad introitum in terram repromissionis anni XL.
ab introitu idem usque ad Saul priumum regem Israhelis fuere iudices per annos CCCLVI.
Saul regnabit annos XL.
a Dauid usque ad initium hedificationis templi anni XLIII.
a prima hedificatione templi usque ad transmigrationem in Babiloniam fuere reges per annos CCCCLIII.
fuit autem captiuitas populi ac desolatio templi anni LXX, et restauratur a Zorobabel.
post restaurationem uero templi usque ad incarnationem Christi anni DXL.
colligitur omne tempus ab Adam usque ad Christum anni VCLXLVIIII.
ab incarnatione Domini nostri Ihesu Christi usque ad primum Uuambani principis regni annum fuere anni DCLXXII.
a tempore Uuambe anno primo usque nunc, que est era DCCCCXXI, fiunt anni CCXI.
modo uero colligitur omne tempus ab exordio mundi usque presentem era DCCCCXXI et octabo decimo anno regni Adefonsi principis, filii gloriosi Hordoni regis, omnes annos sub uno VILXXXII; et ab incarnatione Domini usque nunc anni DCCCLXXXIII.
item de sexta etate seculi.
prima etas ab Adam usque ad dillubium anni IICCXLII.
secunda etas a dillubio usque ad Abraam anni DCCCCXLII.
tertia etas ab Abraam usque ad Dauid anni DCCCCXLI.
quarta etas a Dauid usque ad transmigrationem in Babiloniam anni CCCLXXXVI.
quinta etas a transmigrationem usque ad Christum et Octabianum imperatorem, cuius tempore ex Maria uirgine et Spiritu Sancto natus est Christus.
sexta etas que a Christo cepit habet nunc annos DCCCLXXXII in era DCCCCXXI.
quantum aduc protendatur soli Deo est cognitum, nobis autem manet incertum,dicente Domino in Euangelio: 'non est uestrum nosse tempora uel momenta que Pater in sua posuit potestate'.
item exquisitio miliarios cibitatum de Gadis usque ad Cordoba miliarios CC.
de Cordoba ad Toleto miliarios CCXX.
de Toleto ad Cesaraugusta miliarios CCC.
de Cesaraugusta ad Osca LX.
de Osca ad Eldra miliarios LXXX.
de Eldra ad Gessona miliarios L.
de Gessona ad Ierunda miliarios CXXX.
de Ierunda ad Clausulas miliarios XL.
de Clausulas ad Ruscilione miliarios XX.
de Ruscilione ad Narbona miliarios XL.
de Narbona ad Biterris miliarios XV.
de Bitterris ad Nimauso miliarios LXXV.
de Nimauso ad Abinione miliarios XXV.
de Abinione ad Ualentia miliarios CII.
de Balentia ad Turnis miliarios CCL.
de Turnis ad Mediolanum miliarios CLXX.
de Mediolanum ad Roma miliarios CCCXVI.
de Roma ad Tasalonica miliarios DCCCXLII.
de Tasalonica ad Eraclia miliarios CCCXVI.
de Eraclia ad Constantinopolim miliarios CXXX. finit. milia miliarorum IIICCLXXXI.
item notitia episcoporum cum sedibus suis regiamque sedem Ermenegildus tenet, Flaianus Bracare Luco episcopus arce.
Rudesindus Dumio Mendunieto degens.
Sisnandus Hyrie sancto Iacobo polens.
Naustique tenens Conimbrie sedem.
Brandericus quoque locum Lamecense, Sebastianus quidem sedis Auriense, Iustusque similiter in Portucalense; Albarus Uelegie, Felemirus Uxome, Maurus Legione necnon Ranulfus Astorice.
prefatique presules in eclesie pleue ex regis prudentia emicant clare.
rex quoque clarus omni mundo factus iam supra fatus Adefonsus uocatus, regni culmine datus, belli titulo abtus, clarus in Astures, fortis in Uascones, ulciscens Arabes et protegens ciues, cui principi sacra sit uictoria data, Christo duce iubatus semper clarificatus polleat uictor seculo, fulgeat ipse celo, deditus hic triumfho, preditus ibi regno. amen.
incipit ordo romanorum regum item de Romulo et Remo.
Numitor, procer superioris regis maior filius, a fratre Amulio regno pulsus in agro uixit suo. filia eius adimendi partus gratia uirgo uestalis lecta. que quum septimo patrui anno geminos edidisset infantes, iuxta legem in terra uiba defossa est. nam parbulos prope ripam Tiberis expositos Faustulus regii pastor armenti ad Accam Laurentiam uxorem suam detulit, que pulcritudine et propter rapacitatem corporis questuosi lupa a uicinis appellabatur; unde ad nostram usque memoriam meretricum cellule lupanaria dicuntur. pueri quum adoleuissent, collecta pastorum et latronum manu interfecto apud Albam Amulio auum Numitorem in regno restituunt. post excessum Numitoris Romuluseius nepos Romam condidit et regnauit.
Romulus regnabit annos XXXVIII. iste hedificabit Romam.
Numma Pompilius regnauit annos XXXIII. iste primum annum in XII menses ordinabit.
Tullus Ostilius regnauit annos XXXIII. iste primus purpuram induit.
Ancus Marcius regnauit annos XXVIII.
Tarquinius Priscus regnauit annos XXXVIII. iste Capitolium fecit.
Serbius Tullius regnauit annos XXXVIII. hic primus censum egit.
Tarquinius Superbus regnauit annos XXV. iste expulsus regno ob meritum fuit.
quod sunt in unum annos CCXLV.
post hos fuere leges annos XII. post leges iterum consules creati.
fuerunt consules per annos CCCLXXVI, decemuiri annum I, inter reges fuere annos II.
a Romulo ergo et Roma condita usque ad Gaium Iulium Cesarem annos DCXLVI. a Bruto autem et Conlatino primum consulibus fiunt anni usque ad Gaium Iulium Cesarem annos CCCCXXIIII. primus ergo Gaius Iulius Cesar imperabit annos IIII. hic cum Pompeio pugnabit pro imperio.
dehinc sexta aetas incipit.
Octauianus regnauit annos LVI. huius anno XLII Christus natus est. iste solus omnem mundum imperabit.
Tiberius filius Augusti regnauit annos XXIII. huius XVIII regni anno Dominus crucifixus est. iste dum per cupiditatem reges ad se uenientes non remitteret, multe gentes a Romano imperio recesserunt.
Gaius Calligula regnauit annos IIII. hic auarus, crudelis et luxuria seuus fuit. per idem tempus Matteus apostolus euangelium in Iudeam primus scribsit.
Claudius regnauit annos XIIII. eo tempore Petrus apostolus Romam uenit et Marcus euangelium in Alaxandria scribsit.
Nero regnauit annos XIIII. crudelis et luxurie deditus fuit. retibus aureis piscabatur.
huius tempore Petrus apostolus crucifigitur et Paulus gladio ceditur anno natibitatis Domini XLVIII.
Uespasianus regnauit annos VIII, menses XI, dies XXII. immemor offensarum fuit. uius secundo anno Titus Iherosolimam cepit, ubi undecies centena milia Iudeorum fame et gladio perierunt et centum milia puplice uenundati fuere.
Titus rex regnauit annos III, menses II. hic si uno die oblitus aliquid boni non fecisset, dicebat in cena 'odie diem perdidi'. carus hominibus fuit.
Domitianus frater Titi regnauit annos XVI, menses V. hic superbia exsecrabilis deum se appellari iussit et Christianis persecutionem intulit. senatores perimit.
sub quo et apostolus Iohannes in Pathmos exilio religatur menses IIII.
Nerba regnauit annum I, uir imperio moderatus. huius tempore Iohannes apostolus Effesum rediit et rogitus ab Asie episcopis euangelium nouissimus edidit.
Traianus regnauit annos XVIIII, menses VII. huius tempore requiescit Iohannes apostolus. tranquillus imperio fuit.
Adrianus regnauit annos XXI. iste Iherosolimam restaurauit et ex nomine suo Eliam uocitabit.
Antonius Pius regnauit annos XXII. hic clemens satis fuit. pater patrie dictus est. Galienus medicus Pergamo genitus Rome clarus abetur.
Antonius minor regnauit annos XVIII. uictor fuit.
Comodus regnauit annos XIII.
Elius Pertinax regnauit inuitus annum I. uxorem Augustam noluit.
Seuerus Pertinax regnauit annos XVIII. hic murum in Britania misit a mare usque ad mare decem passus CXXII. huius tempore Origenis Alaxandrie eruditur.
Antonius Caracalla Seueri filius regnauit annos VII. liuidinosus fuit. nobercam suam uxorem duxit.
Macrinus regnauit annum I. nicil memorabile gessit.
Aurelius Antonius regnauit annos IIII. iste ob meritum tumultu militari peremtus est.
Alexander regnauit annos XIII. huius tempore Origenis Alexandrinus claruit.
Maximianus regnauit annos III. Christianos persequid.
Gordianus regnauit annos VII. fraude suorum interiit.
Philipus regnauit annos VII. iste prior inter imperatores credidit Christo anno urbis millesimo.
Decius regnauit annum I. persequutor Christianorum fuit. huius tempore sanctus Antonius monacus Egypto clarus habetur, a quo prius monasteria condita sunt.
Gallus et Uolosianus filius regnauerunt annis II.
Ualerianus cum Gallieno annos regnauit XV. huius tempus sanctus Ciprianus episcopus martirio coronatur.
Claudius regnauit annos II. iste Gotos Iliricum et Macedoniam deuastantes exuperat.
Aurelianus reganuit annos V. iste Christianos persequitur et fulmine diuino occiditur. sic supra nominatus Ualerianus, dum Christianos persequitur a rege Persarum capitur ibique in dedecore senescit et moritur.
Tacitus regnauit annum I.
Probus regnauit annos VI. iste militia strenuus et uictoriis clarus.
Carus regnauit annos II. ictu fulminis periit.
Diocletianus et Maximianus regnauerunt annos XX. Diocletianus Christianos persequitur. iste primus gemas in uestibus et calciamentis inseri iussit, dum sola purpura retro principes uterentur. sed ambo imperio relicto pribati uixerunt.
Galerius regnauit annos II. nicil memorabile gessit.
Constantinus regnauit annos XXX. hic Constantinopolim fecit. iste Christianus effectus licentiam Christianis dedit. per idem tempus crux Domini ab Elena Constantini matre inuenitur. hic Nicenum concilium fieri precepit a CCCXVIII episcopis. in extremo uite sue arrianus efficitur.
era CCCLXXX inpietas arriana orta.
Constantius et Constans regnauerunt annos XXIII. Constans crudelis moribus arrianus effectus Christianos persequitur. Arrius amicus eius Constantinopoli uiscera simul cum uita effudit. Ilarius doctrina clarus habetur. Donatus grammatice artis Rome claruit. *** eodem tempore passus est. Antonius monacus moritur. ossa Andree et Luce apostolorum Constantinopolim transferuntur.
Iulianus regnauit annos II. hic ex clerico imperator et paganus effectus idola coluit, Christianis martiria intulit. in odium Christi templum Yherosolime Iudeis restaurare precepit, sed Dominus non permisit. Iulianus autem aput Persas iaculo suscepto interiit.
Iobianus regnauit annum I. iste Christianus noluit imperium suscipere, sed homni exercitus ob amorem illius Christiani effecti, tandem cessit statimque Christianis priuilegia dedit. ydolorum templa claudi precepit.
Ualentinianus et Ualens frater eius regnauerunt annos XIIII. Goti bifarie in Atarico et Fridigerno diuisi sunt. Ataricus Fridigernum Ualentis Arrii imperatoris auxilio superat. obinde se ipse rex Ataricus cum omni Gotorum gente arrianus per Ualentem imperatorem efficitur. Gulfila eorum episcopus litteras eis adinuenit.
Gratianus cum fratre Ualentiniano regnauit annos VI. Ambrosius Mediolanensis episcopus doctrina claruit et Martinus Turonorum Gallie cibitatis episcopus miraculorum signa effulsit. era CCCCXXIIII.
Ualentinianus cum Teodosio regnauit annos VIIII. sinodus Constantinopolim CL patrum colligitur. Yeronimus presbiter in Betlem toto mundo clarus abetur. caput Ioannis Babtiste Constantinopolim perducitur et septimo miliario cibitatis humatur. templa ydolorum a Teodosio subuertitur.
Teudosius cum Arcadio regnauit annos III. per idem tempus Iohannes anacoreta miraculis claruit.
Arcadius cum fratre Onorio regnauit annos XIII. hoc tempore Agustinus episcopus doctrine scientia claruit. per idem tempus Donatus Ephiri episcopus uirtutibus insignis abetur, qui draconem ingentem expuens in ore eius necabit, quem octo iuga bobum ad incendium uix traere potuerunt. per idem tempus corpora sanctorum Abbacuc et Mice profhetarum diuina reuelatione produntur.
Teufilus claruit. Goti Italiam, Uuandali atque Alani Gallias adgrediuntur.
Onorius cum Teodosio minore fratris filio regnauit annos XV. his imperantibus Goti Romam capiunt. Uandali et Alani atque Sueui Spanias occupant. concilium Cartaginis ducentorum XIIII episcoporum agitur. Cirillus Alaxandrie episcopus insignis est habitus.
Teudosius minor Arcadi filius regnauit annos XVII. Uandali ab Spania ad Africam transeunt ibique catholicam fidem arriana impietate subuertunt.
Effesena sinodus aduersus Nestorium agitur episcopum. hoc etiam tempore diabolus in specie Moysi Iudeis in Creta apparens, dum eos per mare pede sicco ad terram repromissionis promittit perducere, plurimis necatis reliqui qui remanserunt Christiani effecti sunt.
Marcianus regnauit annos VI. uius initio Calcidonense concilium geritur.
Teodericus rex Gotorum quum ingenti exercitu Spaniam ingreditur.
Leo maior cum Leone minore regnauit annos XVI.
Zenon regnauit annos XVII. per idem tempus corpus Bernabe apostoli et euangelium Mathei ipso reuelante repertum est.
Anastasius regnauit annos XVII. eo tempore Fulgentius episcopus doctrina scientie claruit. hereses multe exorte sunt.
Iustinus maior regnauit annos VIII. iste sinodi Calcidonensis amator Aceualorum eresem abdicat.
Iustinianus reganuit annos XXXVIIII. iste Aceualorum eresem suscipiens episcopos Calcidonensis concilii amatores condemnat. in Africa Uandali per Uelesarium patricium romanum extincti sunt. in Italia quoque Tottila Ostrogotorum a Narse romano patricio superatur. in Spania Attanagildus Agilani tirannizat. per idem tempus corpus sancti Antoni monaci diuina reuelatione repertum Alexandria perducitur et in ecclesia sancti Ihoannis humatur.
Iustinus minor regnauit annos XI. iste ea que aduersus Calcidonense concilium fuerant edita dextruit et simbolum CL patrum tempore sacrificii concinendum a populo precepit. Armeni tunc primum fidem Christi suscipiunt. per idem tempus Martinus Bracarensis episcopus aput Galleciam prudentia catholice fidei clarus habetur tempore Sueuorum.
Tiberius regnauit annos VII. Langobardi Romanis pulsis Italiam adeunt.
Goti per Ermenegildum Liuuigildi regis filium biffarie diuisi mutua cede uastantur.
Mauricius regnauit annos XXI. Sueui a Liuuigildo rege Gotorum obtenti Gotis subiciuntur. idem quoque Goti per Recaredum regem religiosissimum ad catholicam fidem conuertuntur. hoc tempore Leander episcopus Spalensis ad conuersionem gentis Gotorum doctrina fidei et scientiarum clarus in Spaniis habetur. floruit Gregorius.
Focas regnauit annos VIII. iste seditione militari imperator effectus Mauricium Augustum nobiliumque multos interfecit. prelia quoque Persarum aduersus rem puplicam grauissima excitantur, a quibus Romani fortiter deuellati.
Eraclius regnauit annos XXXVI. Sclaui Greciam Romanis tulerunt. Persi Siriam et Egyptum. in Spania quoque Sisebutus Gotorum rex quasdam eiusdem romane militiae urbes cepit et Iudeos regni sui subditos ad Christi fidem conuertit. eclesiam quoque sancte Leocadie Toleto mire fundabit. post quem Suintila princeps ceptum regnum Romanis peregit celerique uictoria totius Spanie monarciam obtinuit. reges quoque Gotorum a Suintilane usque Cintilane eo imperante fuerunt.
Constantinus regnauit annos VIIII. eo tempore Tulga et Cindasuintus in Spania unus post alium regnaberunt annos VIIII.
Constans regnauit annos XX. tunc Recesuintus in Spania regnauit annos XX et superuixit annos III.
Constantinus Nobus regnauit annos XVI. supra dictus Recesuintus regnauit annos III et Uuamba annos VIIII et Eruigius annos V et superuixit annos II, dies XV.
Iustinianus regnauit annos XI, supra dictus Eruigius regnauit annos II. post illum Egica annos VIIII et superuixit Egica annos VI.
Leon regnauit annos VII. Egica peragit in Spaniam annos VI. post illum Uittiza filius eius annum I. superuixit Uittiza annos XVIIII. Tiberio denique imperante Uittiza peragit annos VIIII et Rudericus regnauit annos III. tunc Sarraceni Spania obtenta regnum Gotorum exterminatur.
finit.
item ordo gentis gotorum.
primum in Gotis Atanaricus regnauit annos XIII. iste prius per Ualentem imperatorem in eresem arrianam cum omne Gotorum gente intrabit. sub isto Goti legem et litteras habere ceperunt, et quum idem rege ab Agnis Goti de terra propria expulsi sunt. rex quoque Constantinopolim uitam finibit sub imperatore Teudosio.
Alaricus regnauit annos XVII. iste ob uindictam Gotorum CC milia et Radagaiso Scita, quos Romani interfecerant, exercitum mobit et Romam capit ibique Placidiam Teodosi imperatoris filiam cum multis opibus depredabit. postea Ytalia obiit sub imperatoribus Onorio et Arcadio.
Ataulfus regnauit annos VI. iste supra dictam Placidiam coniugem accepit et quinto regni anno de Italia Gallias adiit. et dum Spanias petere uoluisset, a suis interfectus est in Barcinona sub imperatoribus Onorio et Arcadio.
Sigericus regnauit annum I. iste dum pacem cum Romanis uoluisset, mox a suis est interfectus sub imperatore predicto.
Ballia regnauit annos III. belligerator fuit. cum imperatore Onorio pacem habuit et sororem eius Placidiam ei reddidit. iste in Spanias ingressus Uuandalos et Silingos in Betica bello extinxit et Alanos ad nicilum redegit. ad Africam classice transire disposuit, sed Gaditanus maris eum non dimisit. in Galias rediit ibique uitam finibit sub imperatore Onorio.
primum Ballia rex adiit Spaniam.
Teuderedus regnauit annos XXXIII. iste Litorium ducem romanum cum multa milia Romanorum extinxit. ex Agnis CC interfecit, ibique preliando occiditur sub imperatore Teudosio minore.
Turismundus filius eius regnauit annum I. qui dum feralis et noxius esset, a Theuderico et Fricdario est fratribus interfectus sub imperatore Martiano.
Teudericus regnauit annos XIII. iste cum Gotis Auito pro imperio sumere auxilium dedit et obinde cum licentia idem Auiti imperatoris quum ingenti exercitu Spanias intrat et duodecimo miliario ab Asturica aput Urbico flubio Ricciarium Sueuorum regem prelio superabit, eumque persequens in Portucale cepit atque occidit. Bracaram capit. sicque inde per Lusitaniam Gallias repetit ibique ab Eurico est fratre occisus sub imperatore Leone.
Euricus regnauit annos XVII. iste Lusitaniam depredauit. Pampilonam et Cesaraugustam capit. iste primum Gotis leges dedit. Arelate obiis sub imperatore Zenon.
Eurico regem primum ad Gotis legem catholicam dedit.
Alaricus filius eius regnauit annos XXIII. quem Fluduildus rex Francorum aput Pictauis uello interfecit. ob cuius uindictam Teudericus socer eius Italie rex Francos proterit et regnum Gotis integrum restituit sub imperatore Atanasio.
Alaricum filium eius concilium Agatense fecit.
Gesalaicus Alarici filius regnauit annos IIII. iste a Gundiuado Burgundionum rege in Narbona superatus ad Barcinonam fugiit. inde ad Africam Uandalis pro auxilio suo pergit et non inpetrabit. inde reuersus aput Barcinonam a duce Teuderici Italie regis est interfectus sub imperatore Atanasio.
supra dictus Teudericus occiso Gesalaico regnum Gotorum tenuit annis XV et suppresti nepoti suo Amalarico reliquit. ipse Italiam rediit et ibi uitam finibit sub imperatore Iustiniano.
Amalaricus regnauit annos V. iste a Uildiuerto Francorum rege superatus Narbona interiit sub imperatore Iustiniano.
Teudis regnauit annos XVII. iste quamuis ereticus pacem concessit eclesie et episcopis licentiam dedit in Toletana urbe concilia peragere. Francorum reges infra Spanias usque nimium superabit. eumque in palatio quidam insaniam simulando interfecit sub imperatore Iustiniano.
Teudisclus regnauit annum I. qui dum toros multorum macularet et ob id multis necem excogitaret, mox inter epulas gladio Ispalim iugulatur sub imperatore Iustiniano.
Agila regnauit annos V. iste dum ad Cordouam hurbem pugnaret et in contemtu Christi sepulcrum sancti martiris Aciscli quadam orrore pollueret, filium ibi cum multa copia interfectum et omne tesaurum regium amisit et Emeritam fugiit. ibique sui eum interfecerunt et tiranni Attanagildi regimini Spali se dederunt sub imperatore Iustiniano.
Attanagildus regnauit annos XIIII. iste contra milites Iustiniani imperatoris, quos in suo auxilio contra Agilanem petierat, diu conflixit atque extinxit.
Toleto morte propria decessit sub imperatore Iustiniano.
Liuba regnauit in Narbona annos III. iste fratri Liuigildo minore Spanie administrationem dedit. ipse Galliis prefuit.
Leuuigildus adepta Gallia et Spania regnauit annos XVIII. iste ualde heresi arriane deditus persequutionem catholicis intulit et eclesiarum priuilegia tulit. Masonam sanctissimum Emeritensium episcopum exilio religabit. suis perniciosus fuit: potentes per cupiditatem damnabit. Sueuos superabit et Gallicie regnum Gotis admiscit. primus regali ueste opertus solio resedit. urbem in Celtiberia fecit et Recopolim nominabit. Gotorum leges ante *** correxit. Toleto propria morte decessit sub imperatore Mauricio.
Reccaredus filius eius regnauit annos XV. iste in exordio regni sui catholicam fidem adeptus omne Gotorum gentem ad cultum recte fidei reuocabit et per sinodum episcoporum Gallie et Spanie fidem catholicam confirmabit. Francorum ostes LX milia in Spania bello prostrabit et tempora regni sui omni bonitate ornabit. fine pacifico Toleto decessit imperante Mauricio. floruit Gregorius et Isidorus.
Liuba filius eius regnauit annos II. istum precisa dextera innocuum Uittericus occidit et regnum sibi suscepit sub imperatore Mauricio.
Uittericus regnauit annos VII, uir quidem strenuus in armorum arte, sed expers uictorie. quod fecit recepit: inter epulas enim prandii a suis est interfectus sub imperio Focatis.
Gundemarus regnauit annos II. Uascones una expeditione uastabit. morte propria Toleto decessit sub imperatore Eraclio.
Sisebutus regnauit annos VIII. iste potestate Iudeos ad fidem Christi perduxit. eclesiam sancte Leocadie Toleto opere miro fundabit. Astures et Ruccones in montibus reuellantes humiliabit et suis per omnia bebibolus fuit. hunc uni proprio morbo, alii inmoderato potionis austo asserunt interfectum sub imperatore Eraclio. tunc nefandus Mahoma in Africa nequitiam legis stultis populis predicabit.
Suintila regnauit annos X. uictoria et consilio magnus fuit. Uascones deuicit. duos patricios romanos cepit. omnem Spaniam et Galliam strenue rexit, et ob meritum pater pauperum uocari est dignus. fine proprio Toleto decessit sub imperatore Eraclio.
Sisnandus regnauit annos III. iste sinoda episcoporum egit. patiens fuit et regulis catholicis ortodoxus extitit. Toleto uitam finibit sub imperatore Eraclio Cintila regnauit annos III. sinoda plura Toleto cum episcopis egit et subditum regnum fide firmauit. Toleto decessit sub imperatore Eraclio.
Tulga regnauit annos III. blandus in omnia fuit.
Cindasuintus regnauit solus annos VI et cum filio suo Recesuinto annos III. huius tempore quieuit Spania et per sinoda erudiuit eclesia. Toleto obiit sub imperatore Constantino Nouo.
Recesuindus filius eius regnauit annos XXIII. ter quoque sinoda mire Toleto cum episcopis peregit. cunctos mire dilexit, a cunctis dilectus fuit. in uilla Gerticos territorio Salamanticensi obiit kalendis septembris sub imperatore Constantino Nouo.
Bamba regnauit annos VIIII. primo regni anno reuellantem sibi Paulum ducem quum quadam parte Spanie seu cum omni prouintia Gallie, hic rex cum exercitatione Spanie prius feroces Uascones in finibus Cantabrie perdomuit, deinde pergens cunctis ciuitatibus Gotie et Gallie captis ipsum postremo Paulum in Neumasense hurbe uictum celebri triumfho sibi subiecit. postea ab Eruigio regno priuatur sub imperatore Constantino Nobo era ***.
Eruigius regnauit annos VII. iste sinoda multa Toleto cum episcopis egit. filiam suam Egicani futuro regi coniugem dedit. fine ultimo Toleto decessit sub imperatore Iustiniano.
Egica regnauit annos XV. iste dum regnum accepit, filiam Eruigii coniuratione Uambanis abiecit. filium suum Uittizanem participem secum regno prefecit. Toleto decessit sub imperio Leonis.
Uittizza regnauit annos X. iste in uita patris in Tudense hurbe Gallicie resedit. ibique Fafilanem ducem Pelagii patrem, quem Egica rex illuc direxerat, quadam occasione uxoris fuste in capite percussit, unde post ad mortem peruenit. et dum idem Uittizza regnum patris accepit, Pelagium filium Fafilanis, qui postea Sarracenis cum Astures reuellauit, ob causam patris quam prediximus, ab hurbe regia expulit. Toletoque Uittiza uitam finiuit sub imperatore Tiberio.
Rudericus regnauit annos III. istius tempore era DCCLII farmalio terre Sarraceni euocati Spanias occupant regnumque Gotorum capiunt, quem aduc usque ex parte pertinaciter possedunt. et cum eis Christiani die noctuque bella iniunt et cotidie confligunt, sed eis ex toto Spaniam auferre non possunt. finit.
reges Gotorum defecerunt. sunt sub uno anni CCCXIIII. Alarico regnante ab era CCCCI ingressi sunt Goti in Italiam. post huius annos reges Goti Galliam ingressi sunt. post septem annos Goti Hispaniam migrauerunt.
in era DCCLXV regnauit Carolus francorum rex et patricius Rome.
item nomina regum catolicorum legionensium.
Pelagius filius Ueremundi nepus Ruderici regis toletani. ipse primus ingressus est in asperibus montibus sub rupe et antrum de Aseuba.
deinde filius eius Fafila.
deinde Adefonsus gener Pelagi.
post illum frater eius Froila.
deinde Aurelio.
post Aurelio Adefonsus castus, qui fundabit Oueto.
deinde Nepotianus cognatus regis Adefonsi.
post Nepotiano Ranimiro.
post filius eius Ordonius, qui allisit Albailda.
deinde filius eius Adefonsus, qui allisit Ebrellos.
ac post filius eius Garsea.
inde Ordonius.
inde frater eius Froila.
post filius eius Adefonsus.
ac deinde Santius filius Ordoni.
deinde Adefonsus, qui dedit regno suo et conuertit ad Dominum.
post frater eius Ranemirus. sunt sub uno XVI.
deinde filius eius Ordonius.
post illum frater eius Sancio.
deinde filius Sancionis Ranemirus.
item nomina pampilonensium regum.
hic a predictis regis ignoro quales fuisse era DCCCCXIIII inquoant.
Sancio rex filius Garseanis regis regnauit annos XX.
Garsea filius Sancionis regis regnauit XL et amplius.
Sancio.
item ordo Gotorum obetensium regum. primum in Asturias Pelagius regnauit in Canicas annos XVIIII. iste, ut supra diximus, a Uittizane rege de Toleto expulsus Asturias ingressus. et postquam a Sarracenis Spania occupata est, iste primum contra eis sumsit reuellionem in Asturias, regnante Iuzep in Cordoba et in Legione cibitate Sarracenorum iussa super Astures procurante Monnuzza. sicque hab eo hostis Ismahelitarum cum Alcamane interficitur et Oppa episcopus capitur postremoque Monnuzza interficitur. sicque ex tunc reddita est libertas populo Christiano. tunc etiam qui remanserunt gladio de ipsa oste Sarracenorum in Libana monte ruente iudicio Dei opprimuntur et Asturorum regnum diuina prouidentia exoritur. obiit quidem predictus Pelagius in locum Canicas era DCCLXXV.
Faffila filius eius regnauit annos II. iste leuitate ductus ab urso est interfectus.
Adefonsi Pelagi gener regnauit annos XVIII. iste Petri Cantabrie ducis filius fuit. et dum Asturias uenit, Bermisindam Pelagi filiam Pelagio precipiente accepit. et dum regnum accepit, prelia satis cum Dei iubamine gessit. hurbes quoque Legionem atque Asturicam ab inimicis possessas uictor inuasit.
Campos quem dicunt Goticos usque ad flumen Dorium eremauit et Christianorum regnum extendit. Deo atque hominibus amauilis extitit. morte propria decessit.
Froila filius eius regnauit annos XI. uictorias egit, sed asper moribus fuit. fratrem suum nomine Uimaranem ob inuidia regni interfecit. ipse post ob feritatem mentis in Canicas est interfectus era DCCCVI.
Aurelius regnauit annos VII. eo regnante serbi dominis suis contradicentes eius industria capti in pristina sunt serbitate reducti. suoque tempore Silo futurus rex Adosindam Froile regis sororem coniugem accepit, cum qua postea regnum obtinuit. Aurelius uero propria morte decessit.
Silo regnauit annos VIIII. iste dum regnum accepit, in Prabia solium firmauit. cum Spania ob causam matris pacem habuit. morte propria ibi decessit et prolem nullum dimisit.
Maurecatus tiranne accepto regno regnauit annos V.
Ueremundus regnauit annos III. iste per annis tribus clemens adfuit et pius. eo regnante prelius factus est in Burbia sub era ***. postea uolumtarie regnum dimisit.
Adefonsus magnus regnauit annos LI. iste XI regni anno per tirannidem regno expulsus monasterio Abelanie est retrusus; inde a quodam Teudane uel aliis fidelibus reductus regnique Ouetao est culmine restitutus. iste in Ouetao templum sancti Salbatoris cum XII apostolis ex silice et calce mire fabricauit aulamque sancte Marie cum tribus altaribus hedificauit. baselicam quoque sancti Tirsi miro hedificio cum multis angulis fundamentauit; omnesque has Domini domos cum arcis atque columnis marmoreis auro argentoque diligenter ornauit, simulque cum regiis palatiis picturis diuersis decorauit; omnemque Gotorum ordinem, sicuti Toleto fuerat, tam in eclesia quam palatio in Ouetao cuncta statuit. super Ismahelitas uictorias plures gessit, Getulorumque ostes unam infra Asturias in locum Lutis et aliam in Gallicie prouintiam in locum Anceo prelio superauit. suoque tempore quidam de Spania nomine Mahamut a rege cordouense fugatus cum suis omnibus Asturias ab hoc principe est susceptus, posteaque in Galliciam ad reuellium in castro sancte Cristine peruersus. ibi cum hic rex prelio interfecit castrumque ipsum cum omnia cepit. absque uxore castissimam uitam duxit. sicque de regno terre ad regnum transiit celi. qui cuncta pace egit, in pace quieuit. bis sena quibus hec altaria sancta fundatisque uigent, hic tumulatus iacet.
Ranemirus regnauit annos VII. uirga iustitie fuit. latrones occulos euellendo abstulit. magicis per ignem finem inposuit, sibique tyrannos mira celeritate subuertit atque exterminauit. prius Nepotianus ad pontem Narcie superauit et sic regnum accepit. eo tempore Lordomani primi in Asturias uenerunt.
postea idem Nepotiano pariter cum quodam Aldroitto tiranno occulos ab eorum frontibus eiecit, superbumque Piniolum uictor interfecit. in locum Ligno eclesiam et palatia arte fornicea mire construxit. ibique a seculo recessit et Ouetao tumulo requiescit sub die kalendas februarias era DCCCLXXXVIII.
Ordonius filius eius regnauit annos XVII. iste Christianorum regnum cum Dei iubamine ampliauit. Legionem atque Asturicam simul cum Tude et Amagia populauit multaque et alia castra muniuit. super Sarracenos uictor sepius extitit. Talamancam ciuitatem prelio cepit regemque eius Mozeror ibi captum uolumtarie cum sua uxore Balkaiz in Petra Sacra liberos abire permisit.
Albaildam hurbem fortissimam similiter preliando intrauit, regemque eius nimium potentissimum nomine Muz in monte Laturzo in insidiis inuentum et exercitum illius gladio defectum, ipsum Muz iaculo uulneratum ab amico codam e nostris uerum cognoscitur fuisse salbatum et in tutiora loca amici equo esse sublatum. eius tempore Lordomani iterum uenientes in Gallicie maritimis a Petro comite interfecti sunt. Mauri in nauibus uenientes in freto Gallicano deuicti sunt. cui principi tanta fuit animi benignitas et misericordie utilitas et tantum omnibus extitit pius, ut pater gentium uocari sit dignus. fine pacifico Ouetao decessit sub die VI kalendas iunias era DCCCCIIII.
Adefonsus filius eius octabo decimum regni deducit annum. istum in primo flore adulescentie primoque regni anno et sue natiuitatis XVIII ab apostata Froilane Gallicie comite per tirannidem regno pribatur, ipseque rex Castellam se contulit. et non post multo tempore ipso Froilane tiranno et infausto rege a fidelibus nostri principis Ouetao interfecto, idem gloriosus puer ex Castella reuertitur et in patris solio regnans feliciter conletatur, qui hab initio regni super inimicos faborem uictoriarum habet semper. Uasconum feritatem bis cum exercitu suo contriuit atque humiliauit. illius tempore preterito iam multo Ismahelitica ostis ad Legionem uenit duce Almundar filio de Abderhaman rege, fratre de Mahomat cordouense rege. sed dum uenit sibi inpediit, nam ibi multa milia amissa ceterus exercitus fugiens euasit. ipsisque diebus alia hostis in Uergido ingressa usque ad nicilum est interemta. multosque inimicorum terminos est sortitus. Dezzam castrum iste cepit, Antezam pace adquisiuit, Conimbriam ab inimicis possessam eremauit et Gallecis postea populauit multaque alia castra sibi subiecit. eius tempore eclesia crescit et regnum ampliatur. hurbes quoque I Bracarensis, II Portucalensis, III Aucensis, IIII Eminiensis, V Uesensis, VI atque Lamecensis a Christianis populantur. istius uictoria Cauriensis, Egitaniensis et ceteras Lusitanie limites gladio et fame consumte usque Emeritam atque freta maris heremauit et dextruxit.
parboque precedenti tempore sub era DCCCCXVI consul Spanie et Mahomate regis consiliarius Abuhalit bello in fines Gallecie capitur regique nostro in Ouetao perducitur. qui dum se postea redemit, duos fratres suos, filium atque subrinum obsides dedit, quousque centum milia auri solidos regi persolbit.
ipsisque diebus sub era DCCCCXVI Almundar filius regis Mahomat atque duce iben Ganim cum oste Sarracenorum ex Cordoua Asturicam atque Legionem uenit. sed manus idem ostis ex aduerso exercitum sequens, qui erant de Toleto, Talamanca, Uatelhaggara uel de alia castra, sub uno XIII milia in locum Poluoraria apud fluuium Urbicum a principe nostro interfecti sunt.
idem Almundar ad castrum Sublancio uolens pertendere cognouit quod gestum fuerat in Poluoraria; etiam conperiens quod rex quoque noster iam in Sublantio castro cum omni exercitu eum uellaturus expectabat, metuens retro ante lucente die uertitur in fugam. deinde inpetrante Abuhalit per tribus annis pax in utrosque reges fuit. postea rex noster Sarracenis inferens bellum exercitum mobit et in Spaniam intrauit era DCCCCXVIIII. sicque per prouintiam Lusitanie castra de Nebza depredando pergens, iam Tacum fluminem transito ad Emerite finibus est progressus; et decimo miliario ab Emerita pergens Ana flubium transcendit et ad Oxiferium montem perbenit, quod nullus ante aum princeps adire temtauit. set et hic quidem glorioso ex inimicis triumfhauit euentu, nam in eodem montem XV capita amplius noscuntur esse interfecta. sicque inde cum principe nostro atque uictoria sedem reuertitur regiam. ab hoc principe omnia templa Domini restaurantur et ciuitas in Ouetao cum regias aulas hedificantur. extatque scientia clarus, uultu et abitu staturaque placidus. inflectatque Dominus eius semper animum ut pie regat populum, ut post longum principalis imperium de regno terre ad regnum transeat celi. amen.
hoc supra dicto principe regnante in era DCCCCXX supra dictus Almundar Mahomat regis filius a patre suo directus cum duce Abohalit et exercitu Spanie LXXX milia a Cordoua progressus ad Cesaragusta est profectus, ubi Zmael iben Muza stabat ad Cordouenses infestus. hostis dum ad Cesaragustam plecabit, XXII dies ibi pugnauit, sed nicilum uictorie gessit.
inde profectus ad Tutelam castrum preliauit, quem Fortunio iben Muzza tenebat sed nicil ibidem egit. tunc Ababdella, ipse qui Mahomat iben Lup, qui semper noster fuerat amicus sicut et pater eius, ob inuidiam de suos tios, qui rex filium suum Ordonium ad creandum dederat, cum Cordouenses pacem fecit fortiaque suorum in hostem eorum misit. sicque hostis Caldeorum in terminos regni nostri intrantes primum ad Celloricum castrum pugnauerunt et nicil egerunt, sed multos suos ibi perdiderunt. Uigila Sceminiz erat tunc comes in Alaba. ipsa quoque hostis in extremis Castelle ueniens ad castrum qui Ponte Curbum nomen est tribus diebus pugnauit et nicil uictorie gessit, sed plurimos suorum gladio uindice perdidit. Didacus filius Ruderici erat comes in Castella.
Castrum quoque Sigerici ob aduentu Sarracenorum Munnio filius Nunni heremum dimisit, quia non erat aduc strenue munitus. rex uero noster in Legionense urbe ipsam hostem sperabat strenue munitus agmine militari, ut cum eis legitime ad ciuitatis suburbio dimicaret. sed ipsa hostis dum conperit quod rex noster illam quodtidie alacri animo ad urbem propinquare desideraret, castigante Abualit, qui iam uiros aspexerat regios, longe a ciuitate XV milibus ipsa hostis trans flumen Estora perrexit, castella munita succendit et de campo Alcope ad flubium Urbicum missos regi nostro direxit, rogans ut filium suum Abulkazzem, quem aduc rex teneuat, reciperet. sicque filium Zimaelis iben Muzze, quem de Cordoua patri suo causa pacis adduxerant, pariterque et Furtun iben Alazela, quem in Tutela arte ceperant, ad nostrum regem Aboalit direxit, et sic rogans per multa munera filium suum receperat et super fluuium Urbicum usque in Ceia uiam fecit. sicque tunc Cordoua rediit. regressi sunt in Cordoua mense septembrio, unde exierant marcio mense. et postea rex noster ipsos de Benikaci, quos de Abuhalit pro eius filio acceperat, suis denique amicis sine pretio dedit. supra dictus quoque Abdella filius Lup ob amicitiam Cordouensium contra suos tios et cogermanos in odium uertitur et inter eis pugne oritur questio. sed ipsa ieme ob contumaciam idem Ababdelle tius suus Zimael et suus cogermanus eiusdem Zmael iben Furtun exercitum mouerunt circiter VII milia contra idem Ababdella prelium agere uolentes. ipse quoque Ababdella in fragosa loca eos sperauat uel expectauat. sicque uenientes ambo Zimaeles leuitate ducti in ipso fragoso monte, ubi eum cognouerunt esse, cum paucis uiris et famulis ascenderunt. Ababdella quoque precipiti cursu ad eos inruens, illi fugam arripientes, ibi Zimael iben Furtun ex equo cecidit et statim captus est. similiter quoque et Zimael iben Muzza, dum suprinum eripere uoluit, ibidem capitur, multique ex idoneis Benikazi ibidem capti sunt. ceterus exercitus in plana consistens fugiens euasit. Ababdella uero acta uictoria ipsos quos cepit ad suum castrum Becaria eos ferro uinctos transmisit. ipse quidem inde progressus ad Cesaragustam uenit eamque sub nomine pacis sine gladio cepit iurique suo subiecit. statimque nuntios ad Cordouam misit, quasi pro gratia regis hec omnia egisset, ita ut in omnibus fidelis existeret. sed quum a rege Cordouense ipsa ciuitas uel ipsi quos ceperat peterentur et hoc Ababdella nullatenus adnueret, mox quoque Cordouenses in ira sunt comoti et isti in una sunt concordiam uersi. tuncque Ababdella tium dimisit et obinde Ualterra castrum ab illo accepit. similiter et cogermanum dimisit; ob ide Tutelam atque castrum sancti Stefani ab eo accepit et Cesaragusta ipse, sicuti eam ceperat, et obtinuit et obtinet. ipsisque diebus a comitibus Castelle et Alabe Didaco et Uigila multas persequutiones et pugnas idem Ababdella sustinuit. et dum uidit se ualde opprimi ab eis, statim legatos pro pace regni nostro direxit et sepius dirigit, sed aduc usque a principe nullatenus pacem accipit firmem. ille tamen in nostra amicitate persistit et persistere uellit, et si rex noster ei aduc non consentit. postea quoque in era DCCCCXXI, quod est presenti anno, iam supra fatus Almundar Mahomat regis filius cum duce Aboalit et cum omne exercitu Spanie a patre ad Cesaragustam directus est. ubi dum uenit Ababdellam intus inuenit. duobus tantum diebus ibi pugnauit lauores et arbusta diripit, non tantum ad Cesaragustam, sed in omne terram de Benikazzi similiter egit. Degium ex parte intrauit et depredauit, sed nullam de ciuitatibus uel castris cepit. Sediam depopulauit. postea quoque ipsa hostis in terminis regni nostri intrauit, primumque ad castrum Celorico pugnauit multosque interfectos e suis ibi dimisit. Uigila comes muniebat ipsum castrum. deinde ad terminos Castelle ad Ponte Curbo castro peruenit ibique sua uolumtate pugnare cepit, sed tertio die uictus ualde inde recedit. Didacus comes erat. dehinc castellum Sigerici munitum inuenit, sed nicil in eo egit augustoque mense ad Legionenses terminos accessit; sed dum regem nostrum in eadem urbe esse audiuit et quia Sublantio castro cum eis preliare iam definitum esse conperit, de flubio Ceia nocte premouit et lucescente die ipsum castrum peruenit antequam noster exercitus illuc perrexisset, sed nicil in ipso castro preter uacuas domos inuenit. alio tamen die cum alacritate eos rex noster ad urbem pugnaturos sperauat, sed ipsa hostis non tantum ad Legionem non uenit, sed et uiam preteriti anni nullatenus arripuit nec Estoram flubium non transcendit, sed per castrum Coianca ad Ceiam iterum reuersi sunt, domumque sanctorum Facundi et Primitiui usque ad fundamenta diruerunt. sicque retro reuersi por portum cui dicitur Ualat Comaltii in Spaniam ingressi sunt. ipse uero Abuhalit dum in terminis Legionenses fuit, uerba plura pro pace regi nostro direxit. pro quod etiam et rex noster legatum nomine Dulcidium Toletane urbis presuiterum cum epistolas ad Cordouensem regem direxit septembrio mense, unde aduc usque non est reuersus nobembrio discurrente. supra dictus quoque Ababdella legatos pro pace et gratia regis nostri sepius dirigere non desinit, sed aduc perfectum erit quod Domino placuerit.
item Sarracenorum ita est.
Sarraceni perbersi se putant esse ex Sarra; uerius Agareni ab Agar et Smaelite ab Smael filio Abraam et Agar. Abraam genuit Smael ex Agar.
Smael genuit Kaldar. Kaldar genuit Nepti. Nepti genuit Alhumesca. Alhumesca genuit Eldano. Eldano genuit Munher. Munher genuit Escib. Escib genuit Iaman.
Iaman genuit Auttit. Auttit genuit Atinan. Atinan genuit Mahat. Mahat genuit Nizar.
Nizar genuit Muldar. Muldar genuit Indaf. Indaf genuit Mutirik. Mutirik genuit Humeia. humeia genuit Kinana. Kinana genuit Melik. Melik genuit Fehir.
Fehir genuit Galib. Galib genuit Luhei. Luhei genuit Murra. Murra genuit Kelib.
Kelib genuit Cuztei. Cuztei genuit Abdilmenec. Abdilmenec genuit duos filios, Escim et Abdiscemiz. Abdiscemiz et Escim fratres fuerunt. Escim genuit Abdelmutalib. Abdelmutalib genuit Abdella. Abdella genuit Muhumat, qui putatur a suis profheta esse. Abdescemiz frater de Escim genuit Humeia.
Humeia genuit Abilaz. Abilaz genuit Accam. Accam genuit Maroan. Maroan genuit Abdelmelik. Abdelmelik genuit Iscem. Iscem genuit Mauia. Mauia genuit Abderhaman. Abderhaman genuit Iscem. Iscem genuit Haccam. Haccam genuit Abderhaman. Abderhaman genuit Mahomat.
Mahomat qui nunc rex in Cordoua extat, sub quo Caldeorum regnum dirutum erit, si Domino placuerit.
finit.
ingressio Sarracenorum in Spania ita est.
sicut iam supra retulimus Ruderico regnante Gotis in Spania pre filios Uittizani regis oritur Gotis rixarum discesio, ita ut una pars eorum regnum dirutum uidere desiderarent; quorum etiam fabore atque farmalio Sarraceni Spaniam sunt ingressi anno regni Ruderici III, die III idus nouembris era DCCLII, regnante in Africa Ulith Amir Almuminin filio de Abdelmelic, anno Arabum centesimo. era et anno quo supra ingressus est primum Abzuhura in Spania sub Muzza duce in Africa commanente et Maurorum patrias defecante.
alio anno ingressus est Tarik.
tertio anno iam eodem Tarik prelio agente cum Ruderico ingressus est Muzza iben Nuzzeir, et periit regnum Gotorum et tunc omnis decor geticae gentis pauore uel ferro periit. de rege quoque idem Ruderico nulli causa interitus eius cognita manet usque in presentem diem.
Arabes tamen regionem simul cum regno possessam, omnis decor Gotice gentis pabore uel ferro periit. quia non fuit in illis pro suis delictis digna penitentia et quia dereliquerunt precepta Domini et sacrorum canonum instituta, dereliquid illos Dominus ne possiderent desiderauilem terram. et qui semper dextera Domini adiuti hostiles impetus deuincebant tellasque bellorum prostrabant, iudicio Dei a paucis superati pene ad nicilum sunt redacti, ex quibus multi ucusque dinoscuntur manere humiliati. urbs quoque Toletana cunctarumque gentium uictrix Ismaeliticis triumfis uicta subcumbit eisque subiecta deseruit. sicque peccatis concruentibus Ispania ruit anno Gotorum CCCLXXX.
de Goti qui remanserint ciuitates ispaniensis quod uero iam supra dicto superato Ruderico regi Spanie et eum eiectum nullusque illi signum inuentus fuisset, nuntius uenit per omnes ciuitates uel castri Gotorum. armis itaque instructi preparati sunt ad uellum, et inter Guti et Sarraceni fortiter per septem annis bellus inter illos discurrit, ciuitas Ubilbila continentes. post uero idem septem tempora inter illos missi discurrunt, et sic super pactum firmum et uerbum inmutauile descenderunt, ut et homnis ciuitas frangerent et castris et uicis habitarent et unusquisque ex illorum origine de semet ipsis comites eligerent,qui per omnes hauitantes terre illorum pacta regis congregarentur; omnis quoque ciuitas que illi superaberunt, ipsas sunt constrictas a suis omnibus habitantes, ipsi quoque sunt serui armis conquisiti.
supra dictus quoque Muzza iben Nozehir ingressus in Spania regnauit annum I, menses III.
Abdelaciz iben Muz regnauit annos II, menses VI.
Aiub regnauit mensem I.
Alhor regnauit annos II, menses X.
Zama regnauit annos III.
Abderhaman regnauit annum I.
Odera regnauit annum I.
Iahia regnauit annum I, menses VI.
Odiffa regnauit menses VI.
Authuman menses IV.
Aleitham menses X.
Abdelmelik regnauit annos II.
Aucuba regnauit annos IIII, menses V.
Abdelmelik iterum annum I, mensem I.
Abulhatar iben Dimat regnauit annos II.
Tauba regnauit annum I, menses II.
sub uno annos XXVII, menses XII. hii duces breuem principatus sui agebant tempora, quia aliis alii succedebant, prout destinatum erat ab Amir Almauminin; nonnullos uero uite finis terminauat, quousque Ueni Humeia in Spaniam uenerunt.
item reges ex origine Beni Humeia qui regnauerunt in Cordoua.
Iuzep regnauit annos XI.
Abderhaman iben Mauia regnauit annos XXXIII.
Escam regnauit annos VII, menses VI.
Alhaccam annos XXVI, menses VI.
Abderhaman annos XXXII, menses III. isto regnante Ordonius princeps Christianorum in Spania uictorias multas egit.
Mahomat tricesimum secundum regni peragit annum. istius tempore Aboalit princeps exercitus illius, sicut iam supra in ordine regum nostrorum diximus, in finibus Gallicie capitur et regi domino Adefonso Ouetao perducitur, multeque uictorie a Christianis in Spania fiunt.
sub uno omnes anni Arabum in Spaniam CLXVIIII, et die tertio idus nouembres incipiunt centesimum septuagesimum, et de predicatione iniquissimi Mahomat in Africa sunt CCLXX in era que nunc discurrit DCCCCXXI.
quod Sarrazeni Spaniam intrauerunt usque presentem era TXIIII fiunt CCLXII et de Mahoma nequissima profeta usque presentem eram TXIIII fiunt anni CCCLXII.
quod autem Sarraceni terram Gotorum erant possessuri, inuenimus exinde dicta in libro Panticino Ezezielis profhete: 'tu, fili ominis, pone faciem tuam contra Ismael et loquere ad eos dicens: fortissimum gentibus dedi te, multiplicaui te, corroboraui te et posui in dextera tua gladium et in sinistra tua sagittas, ut conteras gentes; et sternuntur ante faciem tuam sicut stipula ante faciem ignis. et ingrediebis terram Gog pede plano et concides Gog gladio tuo, et pones pedem in cerbicem eius et facies eos tibi serbos tributarios.
uerum tamen, quia dereliquisti Dominum Deum tuum, derelinquam et ego te et circumagam te et tradam te in manu Gog; et fines Libie peries tu et omnis agmina tua in gladio eius. sicut fecisti Gog, sic faciet tibi: postquam possederis eos serbitio tempora, reddet tibi uicem Gog qualem tu fecisti'.
explanatio uius a nobis edita Gog quidem gens Gotorum est; et sicut pro omne genus Smaelitarum solus Smael supra scribitur, quum dicitur profhete: 'pone faciem tuam contra Smael', ita et pro omne Gotorum gente Gog nominatur: de cuius origine ueniunt inde et uocabulum traxerunt. et quia Gotorum gens ex Magog uenit, adfirmat Cronica idem Gotorum, quum dicit: Gotorum antiquissimam esse gentem, quorum origo a Magog filio Iafhet descendit, unde et nominatur a similitudine ultima sillaue, id est Gog et magis unde et nominatur a similitudine ultime sillaue, id est, Gog, et magis, de Ezezielo profheta id colligentes'. liber etiamgenerationum similiter adfrimat quia de Magog filio Iafet ueniunt Goti, et Gotia et Scicia a Magog nominata sunt. quod autem profheta ad Smael dicit: 'ingrediebis terram Gog pede plano et concides Gog gladio tuo, et pones pedem in cerbicem eius faciesque serbos tributarios', iam hec conpletum esse dinoscimus: terra quidem Gog Spania designatur sub regimine Gotorum, in qua Smaelite propter delicta gentis Gotice ingresssi sunt et eos gladio conciderunt atque tributarios sibi fecerunt, sicuti presenti tempore patet.
fuit quoque Sarrazenorum in Spania ingressio die III idus nouembris era DCCLII regnante in Gotis Ruderico anno regni sui tertio. ut autem illorum certius ingressus inueniremus, quia sciunt omnes quod tertio anno regni Ruderici ingressi sunt, ut sciamus quota era fuit, requisibimus Cronica Gotorum ubi dicit: 'unctus est in regno Uitiza die XVIII kalendas decembris *** era DCLII', quod sunt hodie centum septuaginta in era DCCCCXXI, regnante principe Adefonso anno regni sui XVII in Obeto et XXXII regni anno iniquissimi Mahomad in Cordoua.
in era TXXX Cesaris habet Mahomat quod predicauit anni CCCLXXXII.
quod uero idem profheta ad Smael iterum dicit: 'quia dereliquisti Dominum et ego derelinquam te et tradam in manu Gog, et reddet uicem tibi. postquam aflixeris eos CLXX tempora, faciet tibi sicut fecisti ei', spes nostra Christus est quod, conpletis proximiori tempore CLXX annis de quod in Spaniam ingressi sunt, inimici ad nicilum redigantur et pax Christi eclesie sancte reddatur, quia tempora pro annis ponuntur. quod prestet omnipotens Deus, ut inimicorum crebro deficiente audacia in melius semper crescat eclesia. amen.
quod etiam ipsi Sarrazeni quosdam prodigiis uel astrorum signis interitum suum adpropinquare predicunt et Gotorum regnum restaurari per hunc nostrum principem dicunt: etiam et multorum Christianorum reuelationibus atque ostensionibus hic princebs noster gloriosus domnus Adefonsus proximiori tempore in omni Spania predicetur regnaturus. sicque protegente diuina clementia inimicorum terminus quoddidie defecit et eclesia Domini in maius et melius crescit. et quantum perficit Christi nominis dignitas, tantum inimicorum tabescit ludibriosa calamitas.
remanent usque ad diem sancti Martini III idus nouembris menses VII et erunt conpleti anni CLXVIIII et incipieuit annus centesimus septuagesimus. que dum Sarraceni conplerint, secundum predictum Ezecielis prophete superius adnotatum expectauitur ultio inimicorum aduenire et salus Christianorum adesse. quod prestet omnipotens Deus, ut sicut filii eius Domini nostri Ihesu Christi cruore uniuersum mundum dignatus est a potestate diaboli redimere, ita proximiori tempore eclesiam suam iubeat ab Ismaelitarum iugo eripere ipse qui uiuit et regnat in secula seculorum. amen.
ingressi sunt Lothomanni in Spania era DCCCLXXXII kalendas augustas.
iterum uenerunt postea era DCCCLXLVI iulio mense et fuit ille homicidius in Olisbona.
additio de regibus pampilonensibus.
in era DCCCCXLIIII surrexit in Panpilona rex nomine Sancio Garseanis. fidei Christi inseparabiliterque uenerantissimus fuit, pius in omnibus fidelibus misericorsque oppressis catholicis.
quid multa? in omnibus operibus obtimus perstitit. belligerator aduersus gentes Ysmaelitarum multipliciter strages gessit super Sarrazenos. idem cepit per Cantabriam a Nagerense urbe usque ad Tutelam omnia castra. terram quidem Degensem cum oppidis cunctam possideuit. Arbam atque Panpilonensem suo iuri subdidit, necnon cum castris omne territorium Aragonense capit. dehinc expulsis omnibus biotenatis XX regni sui anno migrauit e seculo. sepultus sancti Stefani portico regnat cum Christo in polo. obiit Sancio Garseanis era DCCCCLXIIII.
item filius eius Garsea rex regnauit annos XL. benignus fuit et occisiones multas egit contra Sarrazenos. et sic decessit. tumulatus est in castro sancti Stefani. obiit Garsea rex era TVIII.
supersunt eius filii in patria ipsius, uidelicet Sancio et frater eius Ranimirus, quos salbet Deus omnipotens per multa curricula annorum, discurrente presenti era TXIIII.